بررسی یافته های ام.آر.آی کمری از نظر فتق بین مهره ای، خصوصیات دموگرافیک و علایم بالینی مراجعین به مرکز ام.آر.آی کردستان در ۶ ماهه اول سال ۱۳۸۵

چکیده   زمینه و هدف : کمر درد ( low back pain ) و رادیکولوپاتی کمری از شایعترین علل مراجعه بیماران خصوصاً در گروه سنی 20 تا 50 سال به کلینیکها بوده و هرنی دیسک بین مهره ای از مهمترین و شایعترین علل مربوط به lbp می باشد، که با انجام ام.آر.آی بخوبی قابل بررسی است . از آنجاییکه شیوع هرنی دیسکال در نقاط مختلف از الگوی خاص همان منطقه به لحاظ فرهنگی، شغل غالب و سبک زندگی پیروی می کند، لذا شناخت شیوع موارد تشخیصی قطعی آن در دوره های خاص زمانی می تواند اطلاعات ارزشمندی را ارائه داده و از جهت انجام دستورالعمل ها و توصیه های سلامت نقش مفیدی را ایفا نماید.   روش بررسی : این مطالعه مشاهده ای از نوع مقطعی است و جامعه آماری آن شامل کلیه مراجعین به مرکز ام.آر.آی کردستان جهت انجام ام.آر.آی کمری (بدون تزریق) در مدت زمان 6 ماهه اول سال 1385 می باش د. در این مطالعه با روش سرشماری کلیه مراجعین پس از انجام ام.آر.آی کمری بدون تزریق، یافته های ام.آر.آی توسط متخصص دوره دیده، بررسی شده و بر اساس علایم رادیوگرافیک، وجود هرنی در محل هر دیسک بین مهره ای و شدت آن گزارش گرد ی د. سوالاتی نیز شامل اطلاعات دموگرافیک، شکایت اصلی بیمار و علایم همراه و مدت زمان وجود علایم پرسیده شده و در برگه های مربوطه ثبت شد . اطلاعات مربوطه پس از کدبندی وارد محیط spss شده و تجزیه و تحلیل گرد ی د .   یافته ها : از میان تعداد 2210 مورد ام.آر.آی انجام شده بدون تزریق کمری، در مرکز ام.آر.آی کردستان در 6 ماهه اول 1385، پس از حذف موارد عمل شده و رکوردهای مخدوش، تعداد کلی 1988 مورد وارد مطالعه شدند. از این میان 4/50% زن و بقیه مرد بوده اند. میانگین سنی افراد 85/13±69/41 سال می باشد، که بیشترین تعداد آنها در دامنه سنی 36 تا 45 سال قرار گرفته اند. هرنی دیسکال در میان زنان خانه دار و نیز مردان کارمند شیوع بیشتری داشت. مشکل افراد در رابطه با شدت هرنی عموماً به صورت bulging و protrusion بوده و در کل به میزان 7/87% مراجعین درجاتی از هرنی را داشتند که میانگین سنی افراد دارای هرنی بطور معنی داری بیشتر از افراد دیگر بود (000/0 p= ) و در مقایسه نیز زنان سن درگیری بالاتری را نسبت به مردان داشتند (000/0 p= ) و نیز با افزایش سن افراد در گروههای سنی، شدت هرنی نیز افزایش می یافت (000/0 p= ).   نتیجه گیری : ام.آر.آی مودالیته انتخابی مناسبی برای بررسی بیماران مبتلا به کمردرد م ش کوک به هرنی دیسکال است. هرنی دیسکال کمری هم که یکی از علل مهم کمردرد است در منطقه کردستان دارای شیوع بالایی می باشد . در این ارتباط باید گفت که اتخاذ سیاستهای گسترده در زمینه آموزش بهداشت عمومی جهت پیشگیری از ابتلا به بیماریهای ستون مهره های کمری بسیار لازم بنظر می رسد.